Xeneralidades
En virtude da Disposición final novena do Decreto-lei 15/2020, do 10 de setembro modifícase o artigo 64.2 da Lei 4/2017, do 13 de xullo, do Solo e dos Espazos Naturais Protexidos de Canarias, cando sinala que “no solo rústico de protección natural, paisaxística e cultural non incluído en espazos naturais protexidos, só serán posibles os usos e as actividades que estean expresamente previstos nos plans de protección e xestión de lugares da Rede Natura 2000, na súa falta o correspondente plan insular de ordenación e, en defecto deste último, o respectivo plan xeral municipal, ou, en ausencia de ordenación, os que sexan compatibles coa finalidade de protección ou necesarios para a conservación e, no seu caso, o goce público dos seus valores”.
Pois ben, se os principios que inspiran a EAE son os de cautela e acción preventiva que caracterizan a política da Unión Europea no ámbito do medio ambiente ( art. 191 TFUE) e a súa “finalidade institucional xustificadora” é a de “anticipar a protección ambiental antes da toma de decisións que poidan comprometer negativamente o medio ambiente”, integrándose nos plans de forma instrumental nun proceso continuo “desde a fase mesma de borrador”, e se “a avaliación ambiental ha de realizarse canto antes”, é a esta fase preliminar de borrador do instrumento de plan, e non a calquera outro momento da tramitación do plan, á que debe referirse a súa iniciación.
Interpreta a xurisprudencia do TJUE en temas relacionados co acceso á xustiza en materia ambiental. Hai extracto de temas aplicables ao caso, como medidas cautelares, liberdade de revisión de plans, lexitimación, etc.
O presente traballo aborda a actual situación de aparente conflito de intereses entre a instalación de parques eólicos como aposta estratéxica e ambiental na política enerxética da Unión Europea e a protección dos valores ambientais nos espazos e nas contornas da Rede Natura 2000, lugares habituais de emprazamento dos mesmos polas propias características técnicas da enerxía eólica. Analízase con detalle a evolución normativa do réxime de avaliación ambiental das repercusións dos parques eólicos nos lugares da denominada rede ecolóxica europea, desde os Directiva hábitats 92/43/CEE ata a súa incorporación nas leis actuais 42/2007 de Patrimonio natural e biodiversidade, e 21/2013 de avaliación ambiental, así como os recentes pronunciamentos xudiciais das diversas instancias ata chegar ao Tribunal Supremo, e que deron lugar a sentenzas contraditorias sobre instalación de parques eólicos tanto na súa doutrina como nos seus fallos xudiciais que supoñen ademais un preocupante cambio na ata o de agora aplicación dos principios de seguridade xurídica e de discrecionalidad técnica da Administración. As Administracións públicas competentes nas autorizacións de parques eólicos así como as empresas eléctricas promotoras dos mesmos asisten confusos á anulación de autorizacións de relevantes parques eólicos en explotación, en ocasións aplicando ademais, partindo dun xuízo a priori, unha errónea doutrina relativa á “fragmentación” de parques en contra da propia normativa ambiental e eléctrica, e sen que os órganos xudiciais marquen con claridade o camiño de como debe concretarse na práctica a “adecuada avaliación ambiental” dos mesmos. A razón xurídica de todo iso é a existencia de numerosos “conceptos xurídicos indeterminados” na aplicación aos Parques eólicos das disposicións da normativa de avaliación sobre a Rede Natura 2000, ofrecendo no presente traballo solucións interpretativas a cada un deles e propoñendo a necesaria unidade de criterio dos órganos xudiciais en orde á necesaria compatibilidade de ambos os bens e intereses constitucionais. (tomado do abstract).
Xurisprudencia ambiental (na Revista Catalana de Dret Ambiental)
